W fabryce zatrudniano około 70 robotników, którzy produkowali proch strzelecki, który używany był m.in. w górnictwie. Dyrektorem fabryki od 1907 roku był Georg von Rennenkampff. Jego brat Paul był generałem armii carskiej i po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku dowodził rosyjską 1 Armią walczącą z Niemcami w bitwie nad Jeziorami Mazurskimi, która była stoczona 5-15 IX 1914 roku.
W czasie I Wojny Światowej fabryka poważnie ucierpiała. Z dostępnych relacji wiemy, że w 1914 roku wojska rosyjskie wysadziły w powietrze ten strategiczny obiekt przed zbliżającą się armią austriacko-węgierską. Z kolei inne źródła mówią, że żołnierze austriaccy po wkroczeniu do fabryki, po znalezieniu dużej ilości prochu i amunicji, dokonali wysadzenia fabryki.
Po 1935 roku dewastacji i rozebraniu uległ rurociąg doprowadzający wodę z Krępy, natomiast stawy przeciwpożarowe wyschły. W latach 60-tych XX wieku na terenie ruin posadzono las sosnowy. Mimo to, do dzisiejszych czasów zachowało się wiele elementów dawnej zabudowy. Należą do nich m.in. obwałowania ziemne o wysokości 6 metrów, fragmenty budynków zbudowanych z wapiennych fundamentów (na niektórych zachowały się amonity) oraz czerwonej cegły z cegielni „Blanowice” o czym świadczą napisy na cegłach, studnie wyłożone czerwonymi cegłami z metalowymi klamrami do schodzenia, podziemne piwnice o łukowych stropach.
Należy również zwrócić uwagę na zachowane słupki, które wyznaczały granice prochowni. Słupków najprawdopodobniej było 9, na niektórych zachowały się wyraźne sygnatury w języku rosyjskim „N 6 1907 Paweł Bgodakło”. W 1998 roku z inicjatywy Macieja Świderskiego, Andrzeja Stróżeckiego oraz Andrzeja Wójcika powstał „Szlak Militarny Prochowni”, który cieszy się zainteresowaniem przebywających tam turystów z innych regionów Polski. Prochownią warto się zainteresować, bo to jedyny obiekt takiego typu w województwie śląskim.
Tekst oraz zdjęcia Damian Liszczyk
RELIKTY DAWNEJ FABRYKI PROCHU „ZAWIERCIE” W OGRODZIEŃCU
W pobliżu Ogrodzieńca w lesie przy czarnym szlaku turystycznym Krępa - Józefów, znajdują się pozostałości po rosyjskiej fabryce prochu i amunicji działającej jeszcze przed I Wojną Światową. Fabryka Prochu „Zawiercie” została wybudowana w 1891 roku przez Rosyjskie Towarzystwo Wyrobu i Sprzedaży Prochu w Petersburgu. Kompleks składał się z 20 gmachów fabrycznych, które pooddzielano od siebie (dla bezpieczeństwa) wysokimi wałami ziemnymi. Założono również w pobliżu stawy i dociągnięto z Krępy rurociąg wodny.
- 12.12.2021 13:09 (aktualizacja 24.09.2023 04:31)
Napisz komentarz
Komentarze