Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
Reklama
poniedziałek, 23 grudnia 2024 14:59
Przeczytaj!
Reklama
Reklama
Reklama

Z cyklu „Na kartach historii” LINIA UMOCNIEŃ STELLUNG B1 NA PAŃSKIEJ GÓRZE W ZAWIERCIU-ŻERKOWICACH

Wiosną 1944 roku, wobec spodziewanej ofensywy wojsk radzieckich ze wschodu, rozpoczęto budowę linii fortyfikacji polowej o nazwie Stellung B1. Około 80 schronów powstało w miejscowościach uznanych za strategiczne z uwagi na położenie terenowe oraz sieć dróg. Obiekty powstały na odcinku Podzamcze – Żerkowice – Podlesice – Hucisko - Góra Włodowska - Żarki.
Schron Ringstand 58c
Podziel się
Oceń

Jurajskie umocnienia nie spełniły jednak swojej roli. Pośpiesznie budowane w wyselekcjonowanych miejscach nie zostały należycie uzbrojone oraz odpowiednio obsadzone niemieckimi żołnierzami, ponieważ w styczniu 1944 roku przeznaczona do obrony odcinka linii Żerkowice - Podzamcze doborowa jednostka szkolna nie zdążyła dotrzeć z rejonu Tarnowskich Gór i została skierowana na Wał Pomorski. Wspomnieć należy, że na potrzeby budowy pasa umocnień, Niemcy w 1944 roku zorganizowali obóz pracy, w którym przebywało ok. 2000 osób, głównie Polaków, byli również Ukraińcy, Rumuni oraz Czesi. Pod nadzorem Niemców budowali schrony żelbetowe oraz rowy strzeleckie. Obóz pracy zlikwidowano 18 stycznia 1945 roku, tuż przed ofensywą radziecką. Pamiątką z tego okresu oraz świadectwem II Wojny Światowej są bunkry usytuowane na Pańskiej Górze w Zawierciu Żerkowicach.
Przez długi czas obiekty te były zarośnięte, zaniedbane oraz służyły jako wysypiska śmieci. W 2008 roku grupa sympatyków ochrony obiektów militarnych, pracowników zawierciańskich firm oraz instytucji oczyściła wnętrza schronów bojowych z zalegających śmieci. W 2009 roku z inicjatywy TMMZ Zawiercie, Komisji Ochrony Cmentarzy i Fortyfikacji przy PTTK w Zawierciu, OSiR Zawiercie oraz Nadleśnictwa Siewierz utworzono ścieżkę turystyczno-edukacyjną, w skład której wchodzą: 1 schron Ringstand 238, 3 schrony Ringstand 58c, 1 schron Kochbunker, 1 basen przeciwpożarowy, okopy strzeleckie oraz rowy dobiegowe z 1944 roku.
Typologia obiektów wchodzących w skład ścieżki turystycznej: Ringstand 58c - tzw. „Tobruk”, mały schron bojowy do obrony okrężnej, cała budowla przykryta była ziemią, a na powierzchnię wystawał tylko strop z otworem strzelniczym z założoną siatką maskującą. Na obiektach w Żerkowicach zachowały się w dobrym stanie zaczepy do siatki maskującej. Schron uzbrojony był w karabin maszynowy typu MG 34 lub 42, obsługę stanowiło 2 lub 3 żołnierzy.
Ringstand 238 - cięższa wersja schronu 58c, uzbrojenie to wieża czołgowa z czołgu PzKpfW2. Na schronie w Żerkowicach do połowy lat 90-tych XX wieku taka wieża była zamontowana, niestety pod osłoną nocy, nieznani sprawcy wieżę zdemontowali i wywieźli w nieznanym kierunku. Z informacji od Prezesa Klubu Miłośników Ziemi Zawierciańskiej Macieja Świderskiego wynika, że zaginiona wieża czołgowa z Żerkowic jest w muzeum w miejscowości Niedersiemten w Westfalii k. Bitche. Na obecną chwilę wieża jest nie do odzyskania.
Kochbunker - niemiecki schron obserwacyjny (od nazwiska gauleitera Prus Wschodnich – Ericha Kocha), były to schrony jednoosobowe, obserwacyjne, dostosowane do rzeźby Jury i jej pagórków. Były świetnie zamaskowane, obsypane ziemią, a wchodziło się do nich z podbiegowych okopów. Żołnierz w środku mógł doskonale obserwować okolicę i prowadzić ostrzał z ręcznego karabinu maszynowego. Schronów jednoosobowych było kilka typów: z płaskimi i półokrągłymi stropami, o różnych wymiarach i wadze.
Basen przeciwpożarowy - wybudowany w 1944 roku pierwotnie napełniany wodą, służył również do gromadzenia rozgrzanych wystrzelonych łusek armatnich.
Na początku ścieżki turystycznej, za tablicą informacyjną znajdują się 3 schrony typu Einmanbunker, które usytuowane były w parku przy Miejskim Ośrodku Kultury w Zawierciu. Nadmienić należy, że obecnie ścieżka edukacyjna jest pod opieką Urzędu Miejskiego w Zawierciu, Klubu Miłośników Ziemi Zawierciańskiej, Śląskiego Okręgu Związku Oficerów Rezerwy RP, strażaków z OSP Żerkowice oraz mieszkańców Osiedla Żerkowice. W ostatnim czasie m.in. dokonano rekonstrukcji tablicy historyczno-informacyjnej.
Tekst oraz zdjęcia Damian Liszczyk


Napisz komentarz

Komentarze

Reklama
Reklama
KOMENTARZE
Autor komentarza: oloTreść komentarza: ale co złego zrobiła Ania Rybicka? tutaj to już raczej przesadziliście. Wygląda to tak, jakby wskazywała, lekko ironicznie, temu "Patryk Ka", że Bartosz jest z Zawiercia (wiec po co wysyłać go do Kanady)Data dodania komentarza: 23.12.2024, 10:44Źródło komentarza: PRZECIWNICY KOPALNI ZACZĘLI NĘKAĆ PRACOWNIKÓW RATHDOWNEYAutor komentarza: XyzTreść komentarza: Zawierciański SOR to patologia i piszę to jako mieszkaniec Zawiercia, który miał do czynienia z nikiData dodania komentarza: 20.12.2024, 01:01Źródło komentarza: KTÓREMU Z RADNYCH NIE PODOBA SIĘ „TĘCZOWY PIĄTEK”?Autor komentarza: RealTreść komentarza: Precz z hejtem. Internetowi hejterzy to tchórze. Za maską internetu obrażają. Tylko to potrafią - taka forma dowartościowania się.Data dodania komentarza: 19.12.2024, 20:49Źródło komentarza: PRZECIWNICY KOPALNI ZACZĘLI NĘKAĆ PRACOWNIKÓW RATHDOWNEYAutor komentarza: Anna KowalskaTreść komentarza: Świetny artykuł! Umowy o dzieło często są mylone z umowami zlecenia, co powoduje wiele niejasności dla freelancerów. Warto wiedzieć, że można wystawiać faktury VAT bez własnej firmy, co znacznie ułatwia prowadzenie działalności. Polecam przeczytać więcej na ten temat tutaj: https://freelancehunt.com/pl/blog/jak-wystawic-fakture-vat-bez-wlasnej-firmy/Data dodania komentarza: 16.12.2024, 11:47Źródło komentarza: Nowe przepisy mają zmienić sytuację, w jakiej znaleźli się ludzie zatrudnieni przez platformy cyfrowe. Wprowadzają domniemanie stosunku pracyAutor komentarza: abcTreść komentarza: no cóż zrobić, lata lecą, kilkadziesiąt lat przemian, a edukacja w Polsce, haha, leży... ważniejsze są tik toczki i pół dnia z nosem w smartfonie.Data dodania komentarza: 27.11.2024, 08:43Źródło komentarza: Masz IPhone? W ING z niektórych usług nie skorzystasz! J Autor komentarza: RedakcjaTreść komentarza: Mamy rok 2024, jak Pan (lub Pani) raczył odszukać w historii, bank działa od 1991r, to już 33 lata, czyli kilkadziesiąt. W dla liczb w przedziale 20-90 liczebniki główne wszystkie można nazwać, że to jest "kilkadziesiąt". Ale nie każdy, haha, to zrozumie. PozdrawiamyData dodania komentarza: 26.11.2024, 09:11Źródło komentarza: Masz IPhone? W ING z niektórych usług nie skorzystasz!
Reklama
Reklama