20 lipca archeolodzy wspólnie z Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych zaprosili dziennikarzy na Bukową Górę. Miejsce prac archeologicznych jest na terenie Lasów Państwowych. Prezentacja wyników badań była też okazją do pokazania w praktyce, jak działa współpraca Lasów Państwowych z Generalnym Konserwatorem Zabytków. W grudniu 2021 podpisano porozumienie o współpracy Lasów Państwowych i GKZ dla ochrony dziedzictwa kulturowego na zarządzanych przez Lasy Państwowe terenach. Jest oczywiste, że tereny leśne kryją pamiątki wojenne, jak często spotykane bunkry, ale też dużo starsze, sięgające wiele wieków wstecz ślady działalności człowieka.
Bukowa Góra, na którą dostaniemy się ulicą Podbuczyny w Dąbrowie Górniczej wkrótce może stać się miejscem odwiedzanym już nie tylko przez grzybiarzy. Góra leży na terenie miasta Dąbrowa Górnicza, ale niemal na granicy z gminą Siewierz. Można powiedzieć, że atrakcje Bukowej Góry mamy wręcz „za płotem”. Na końcu ulicy Podbuczyny początek wejścia na górę wyznaczają dwa potężne buki uznane za pomniki przyrody. Buk po prawej już niestety martwy, ale ciągle jego pień jest niezwykłej urody. Zdrowy, potężny buk z lewej strony ścieżki dumnie pilnuje wejścia na Bukową Górę.
Archeolog prof. Dariusz Rozmus opowiada skali i wartości historycznej znaleziska: -Mamy tu ślady działalności człowieka sięgające 11 tysięcy lat wstecz, aż do wczesnego średniowiecza VII-VIII wieku. Na tych terenach rozwój górnictwa i hutnictwa kruszcowego był datowany na późniejszy okres, ale obecnie znaleziska wskazują, że nastąpiło to już w VII/VIII wieku w czasie wczesnośredniowiecznego przełomu przemysłowego. Chodzi o wydobycie i obróbkę srebra, kruszcza, który był podstawą rozwoju państwa piastowskiego.
Właśnie otrzymaliśmy wyniki badań próbek pobranych z mogiły całopalnej, potwierdzające, że jest pochówek z VIII/VII wieku naszej ery. Na podstawie badań geofizycznych i elektrooporowych które wykonał geofizyk Marcin Przybyła (firma DOLMEN) wiemy, że odsłoniliśmy na razie niewielki fragment znaleziska, które może się rozciągać na terenie 50 hektarów. Wielkim odkryciem są występujące tu megality, raczej nie występujące na naszych terenach -mówił archeolog.
– Występowanie megalitów, które są charakterystyczne dla rejonów północno-zachodnich, w tej części Europy to rzadkość. Mamy je m.in. w Bretanii, Szkocji, rzadziej Skandynawii. Wiele wskazuje, że to miejsce związane z kultem i pochówkami. Trzeba je chronić, ale zarazem eksponować, umożliwić wszystkim poznanie tej pasjonującej historii – mówi Łukasz Konarzewski, wojewódzki konserwator zabytków.
Początki dotychczas odnalezionych śladów naszej kultury V wieku. Dzięki Bukowej Górze można być pewnym, że istniały tu kultury dużo starsze, sięgające epoki kamienia, neolitu. Dotychczas znalezisk tak starych w tej części Zagłębia nie było.
Jak doszło do odkrycia? I co to właściwie jest? Biorąc pod uwagę, że archeolodzy już potwierdzili, obecność tu grobów z początków średniowiecza, Bukowa Góra była przez wieki miejscem pochówku. Wielkim cmentarzyskiem. Ale obecność megalitów, kamiennych konstrukcji obrabianych bez wykorzystana metalowych narzędzi świadczy o tym, że znalezisko ma co najmniej kilka tysięcy lat. Jak tłumaczył profesor Rozmus: -To wzgórze jest zbudowane z dolomitu, ale kamienie które odkrywamy, po pierwsze są układane na gruncie lub piachu, więc nie mogły znaleźć się tu naturalnie. Poza tym układane kamienie są z innego rodzaju dolomitu, niż skała niżej. Sposób ich obróbki bez użycia dłut metalowych wskazuje, że nie są to kamienie obrabiane w okresie wczesnego średniowiecza lecz dużo, dużo starsze. Z góry widać, że układane kamienie tworzą celowe struktury, których znaczenia na razie nie znamy.
Hipotezy, co było wcześniej może nawet kilka tysięcy lat przed naszą Erą, zmierzają w tym kierunku, że mogło tu być prehistoryczne obserwatorium astronomiczne, kalendarz. Czy nie kojarzy się to Czytelnikom z budowlami Majów, którzy słynęli z wiedzy astronomicznej?
Uwagę każdego przykuwa grupa trzech megalitów. Dwa wydają się być, uszkodzone przez czas, albo przypadkowe prace. Ale stojący idealnie pionowo megalit wydać się może przypadkowy, niepozorny, gdyby nie fakty, które odkrywa nam badacz tego miejsca, astrolog Maciej Rodziewicz: Gdy spojrzy się na powierzchnię kamienia z punktu niższego w wyższy, jak przez rodzaj lornetki, okaże się, że 20 grudnia kamień wskaże nam dokładnie zachód słońca w dniu przesilenia zimowego. Patrząc odwrotnie, w dół kamienia okazuje się, że wskazuje nam dokładnie wschód słońca w dniu przesilenia wiosennego czyli 20 czerwca. Inny z megalitów, wskazuje z kolei zachód słońca w dniu przesilenia wiosennego. Mogę też uchylić tajemnicy, że za około 2 tygodnie będziemy mogli ujawnić inne sensacyjne odkrycie związane z Bukową Górą.
Jakie jeszcze tajemnice kryje Bukowa Góra?
Prace archeologiczne są prowadzone dzięki wsparciu gminy Dąbrowa Górnicza, która już widzi w tym miejscu przyszłą atrakcję miasta, dzisiaj kojarzonego z okresem uprzemysłowienia XIX i XX wieku. Jak mówił na miejscu wiceprezydent Dąbrowy Górniczej, Wojciech Kędzia, miasto zadba zabytki historyczne Bukowej Góry budując tu infrastrukturę turystyczną.
Choć Dąbrowa Górnicza w prostym skojarzeniu nie jawi nam się jako miejsce do zwiedzania, to jednak warto do tej listy dopisać Muzeum Miejskie „Sztygarka”, czy kopalnię ćwiczebną z podziemną trasą. Prace archeologiczne na Bukowej Górze też prowadzone są przez „Sztygarkę”.
Odwiedzając Bukową Górę chrońmy cenne znalezisko!
Pracę archeologów na Bukowej Górze może obserwować każdy. Teren jest ogólnodostępny i w żaden sposób niezabezpieczony. Dlatego tym ważniejsze jest, aby odwiedzając to miejsce, niczego, choćby przypadkiem nie zniszczyć. Osłonięty częściowo wierzchołek góry robi wrażenie, gdy porówna się teren objęty pracami archeologicznymi, ze „zwykłym” lasem tuż obok. Obrobiony w kształt koła megalit leżący na lewo od ścieżki wiodącej na szczyt góry łatwo przeoczyć, nie dostrzegając jego nadanego mu ręką człowieka kształtu. Na pewno wycieczka na Bukową Górę dostarczy wielu wrażeń. Grupa astronomów, która amatorsko bada to miejsce od kilku lat odkrywając znaczenie megalitów, pojawia się tu stale, ale obowiązkowe daty w ich kalendarzu to 20 czerwca i 20 grudnia. Wtedy można na własne oczy przekonać się, że megality są elementem kalendarza. Cała góra jest prehistorycznym kalendarzem, a może obserwatorium astronomicznym i prehistorycznym miejscem kultu. Bukowa Góra powoli odsłania swoje tajemnice.
Napisz komentarz
Komentarze