(Szczekociny) Obok budynku dawnej synagogi w Szczekocinach, modlitwą kadisz prowadzoną przez naczelnego rabina Polski Michaela Schudricha rozpoczęły się w niedzielę 4 lipca uroczystości III Szczekocińskiego Festiwalu Kultury Żydowskiej Yahad - Razem 2010.
Przy odsłoniętej przez ocalałych: Chedvę Bornstein, Celę Szwarcbaum, Jadwigę Cukermen tablicy upamiętniającej cmentarz żydowski zgromadzili się ich potomkowie. W godzinach popołudniowych uczestnicy uroczystości ze Szczekocin, Izraela, Stanów Zjednoczonych, Austrii przemieścili się do Zespołu Szkół w Szczekocinach, gdzie odbyła się projekcja filmu mówiącego o życiu, obyczajach Żydów mieszkających głównie w małych miasteczkach Polski. Opowieść o swoim ojcu Leonie Zelmanie, urodzonym w Szczekocinach, znanym po wojnie w Austrii publicyście, działaczu społecznym i politycznym przedstawiła jego córka Nadja Fratzl-Zelman. Festiwal był wyrazem pamięci także Avrahama Kuperberga, Avrahama Zilbersteina, Alther Izkovich, współautorów „Księgi pamięci”.
Podczas tegorocznego festiwalu można było nabyć książki: „Pinkes Szczekocin, czyli Księga Pamięci Szczekocin”. Jest to tłumaczenie wydanej w języku jidysz w Izraelu w 1959 r. książki będącej obrazem życia szczekocińskich Żydów przed i w czasie wojny. W swojej prezentacji Yossi Bornstein nawiązał do książki o zmarłym ojcu pt. „B-94. The Spirit of Survivor”. Przygotowywane jest aktualnie jej wydanie w języku polskim. W 2005 r. podczas wizyty w Polsce Izyk Mendel Bernstein, urodzony w 1924 r. w Szczekocinach, pokazywał (również autorowi artykułu) numer obozowy z Auschwitz na ręce B-94. Zmarły w ubiegłym roku opisał przy współpracy Agnieszki Piśkiewicz swoje losy w Szczekocinach, pobyt w sześciu obozach zagłady, okres powojenny.
Gospodarze III Szczekocińskiego Festiwalu Żydowskiego dyrektor Ewa Ludynia oraz pomysłodawca Festiwalu Mirosław Skrzypczyk powitali gości z Izraela, konsula Izraela z Warszawy, studentów judaistyki z Krakowa i licznie zgromadzonych na dziedzińcu szkoły średniej mieszkańców Szczekocin i okolic.
Przewodniczący Organizacji Żydów Szczekocińskich Yossi Bornstein, nawiązując do siedmioletniej działalności organizacji, składał podziękowania na ręce burmistrza Stanisława Wójcika za pomoc w porządkowaniu cmentarza, powstanie tablicy informacyjnej.
Szczekocińskie historie Żydów
Zvika Bornstein swoje wspomnienia w koncercie pamięci zadedykował mamie Chedvie Bornstein, Nadi Zelman, ocalałym w Holokauście przedwojennym mieszkankom Szczekocin Jadwidze Cukerman i Celi Szwarcbaum. Szczególnie wzruszające były w rozmowie wspomnienia ocalałej Celi Szchwarcbaum, która przed wojną, jako 10 letnia dziewczynka przebyła z rodzicami szlak cierpienia przez Syberię do Palestyny i Izraela. Dziś jej córka Ajala, odwiedzająca z matką co roku Szczekociny, podobnie jak dawniej jej ojciec, organizuje coroczne spotkania w Izraelu pamięci szczekocińskich Żydów.
- Z rodziną przeżyłam 28 miesięcy w okolicach Wodzisławia w prymitywnym schronie u rolników i cudem się uratowałam – mówi odwiedzająca od czterech lat Szczekociny druga ocalała, Jadwiga Cukerman ur. w 1933 r.
Tegorocznemu Festiwalowi towarzyszyła także nauka tańców żydowskich, degustacja potraw kuchni żydowskiej oraz wystawa „Izrael wczoraj i dziś”.
Następnego dnia, w poniedziałek, odbyła się II Ogólnopolska Konferencja Osób i Organizacji Pozarządowych Działających na Rzecz Ochrony Dziedzictwa Kultury Żydowskiej w Polsce. Gościem był, przybyły z XXII Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie, Zygmunt Rolat z Północnoamerykańskiego Komitetu Wspierania Budowy Muzeum Żydów Polskich, który wspólnie z organizacją ReBorn Roots wsparł tegoroczny festiwal.
Wśród uczestników była też uczennica ZS w Szczekocinach Karolina Koprowska, która w konkursie „Historia i Kultura Żydów w Polsce” zajęła I miejsce. W nagrodę pojedzie w sierpniu do Izraela i odbędzie staż w Muzeum Żydów Polskich.
Czesław Orliński
Napisz komentarz
Komentarze