Artykuł ukazał się w Gazecie Myszkowskiej i Kurierze Zawierciańskim, wydania nr 26 z 28-06-2024:
W Polsce od lat toczy się dyskusja nad zjawiskiem patodeweloperki. Koszmarna zabudowa wysoka, wciskanie bloków w każdą wolną przestrzeń to już od lat zmora dużych miast, która stopniowo dociera do miast takich jak Zawiercie, Myszków. Ale powinniśmy chyba zacząć mówić, pisać, alarmować o PATO- PRZEMYŚLE. Ostatnia, największa inwestycja w zawierciańskiej SAG budzi najwięcej emocji. Za 600 mln zł powstała fabryka, w większej części sfinansowana z pieniędzy polskiego podatnika (dotacja NCBiR, wsparcie PFR). Zatrudnia ponad 100 osób. Ilu jest mieszkańców ulicy Myśliwskiej, którzy twierdzą, że Elemental spowodował ich życie nieznośnym? Kilkadziesiąt rodzin, grubo ponad setka dorosłych i dzieci. Taką zafundowano im przyszłość za publiczne pieniądze lokalizując SAG tuż pod ich oknami.
Elemental boi się lokalnej gazety? Elemental zaprasza i wyprasza!
Na dzień 19 czerwca Elemental zaprosił gości, ale też media aby pokazać zakład. Zaproszenie trafiło też do Gazety Myszkowskiej i Kuriera Zawierciańskiego, co zapowiedzieliśmy artykule „Gigant „urban mining” rusza na Marciszowie”. Liczyliśmy więc, że otwarcie zakładu będzie okazją do zrozumienia procesu produkcyjnego, zadania wielu pytań. Ale rankiem zadzwonił do nas ktoś z Elemental, że kwadrans przed uroczystością, chciałby porozmawiać z naszym dziennikarzem członek zarządu fabryki Elemental. Jak się później okazało, było to zaproszenie... w celu wyproszenia.
Mieszkańcy ulicy Myśliwskiej: nie buduje się takich zakładów ludziom pod nosem!
Dzień wcześniej przed zapowiadanym otwarciem fabryki, z którego nas ostatecznie wyproszono, spotykamy się z mieszkańcami ulicy Myśliwskiej. Z tyłu domów mają mniejszą część SAG (Strefa Aktywności Gospodarczej), a po drugiej stronie ulicy wielki Elemental. Zakład jest ogromny, same hale produkcyjne zajmują 2,3 hektara. Zakład jest na etapie rozruchu produkcji, ale już od końca 2023 roku tak mocno oświetlony, że mieszkańcy mówią, że słońce przestało u nich zachodzić:
-Silne światło w okna mamy teraz przez całą noc już od wielu miesięcy. Większość mieszkańców budowała tu domy około 20 lat temu i później. Miasto obiecywało nam, że od strony ulicy Ogrodowej będzie się tu rozwijała nowa sypialnia Zawiercia. Przed 2005 jak zacząłem budowę, nie było jeszcze wysypiska śmieci. Z jednej strony mieliśmy las, z drugiej łąki. A teraz jeden wielki hałas. Nasze dzieci mówią, że nie chcą tu mieszkać -mówią mieszkańcy Myśliwskiej zebrani na ulicy.
-Cały tydzień z różną uciążliwością mamy smród od wysypiska. Doszedł ciągły, nieustający hałas. Nie tylko z tej nowej fabryki Elemental, ale jak ona powstała, to jest to już nie do wytrzymania. Przyszły upały, a okien nie można otworzyć, taki szum do strony Elemental niemal każdej nocy.
-Myśleliśmy, że choć w niedzielę odpoczniemy od hałasu. Za płotami najbliżej mamy fabrykę AXA. Nie ma zakazu koszenia trawy w niedzielę, ale dobry zwyczaj nakazuje, żeby tego nie robić. A w niedzielę 9 czerwca jak w AXA zaczęli kosami spalinowymi kosić trawę, to kosili przez cały dzień od 9 rano do 18:00. Fabryka nie pracowała, więc pracownicy AXA tego hałasu nie słyszeli, ale mieszkańcy ulicy mieli hałas przez całą niedzielę.
Oprócz świetlnego smogu, od strony fabryki Elemental mieszkańcy skarżą się, że fabryka zaczęła już przed majówką wydzielać głośny hałas.
-Wzywaliśmy policję, bo nie wiedzieliśmy co to takiego -mówi jedna z pań.
Pan Łukasz pisze do redakcji 14 czerwca. Wysyła też nagrania na których słychać głośny, jednostajny szum. Nagrania wykonane późnym wieczorem, nocą. I zdjęcia. Fabryka Elemental oświetla całą okolicę: -Skąd dym znad Elementalu jak zakład posiada farmę fotowoltaiczną, pompy ciepła i inne nowoczesne i ekologiczne rozwiązania związane z energią i ogrzewaniem to nie wiem. Nie powinni emitować nic związanego z funkcjonowaniem zakładu. Chyba że już jednak działają w zakresie pirometalurgii i stąd ten „dym”. Niepokoi to, bo nie wiem jaką ma to szkodliwość dla nas mieszkańców. Do świateł, hałasu i zapachu trochę się przyzwyczailiśmy. Jest to uciążliwe, ale działalność Elementalu martwi ze względu na zagrożenie dla środowiska i naszego zdrowia. A to nie koniec rozbudowy zakładu. Nie powinno być tak bliskiego sąsiedztwa domów jednorodzinnych i zakładów przemysłowych.
Od strony Elementalu też jest nieprzyjemny zapach. Czasami śmierdzi (z wysypiska) raz spalenizną lub czymś metalicznym. Tutaj się tyle zapachów miesza, że ciężko odróżnić. Dla mnie mieszkać teraz tutaj to katastrofa.
Ten film na którym hałas jest od strony Elemental nagrałem 12 czerwca o 22:11. Ale to można praktycznie codziennie zaobserwować. Dzisiaj pewnie kolejny mógłbym nagrać.
Z mieszkańcami ulicy umawiamy się, że będą dokumentowali każde, zwłaszcza nocne uciążliwości. Kilka filmów wysyła pani Paulina: -To nagrania z 15 czerwca i 22 maja.
Za kilka dni wysyła kolejne wykonane nocą z 20.06. i 22.06: -Godzina 00:50 i 01:10. Oprócz szumu jaki jest zawsze, doszły stuki. Sąsiedzi też to słyszeli. Mnie to obudziło, jest duszno, więc okno otwarte -pisze pani Paulina.
Nagranie wykonane przez mieszkańców ulicy Myśliwskiej 12 czerwca 2024, godzina 22:11
Członek Zarządu Elemental: „JA TU SŁYSZĘ SAMOLOT”
Przed otwarciem fabryki na które nas zaproszono na 19 czerwca, o spotkanie kwadrans wcześniej poprosił Maciej Dudzic, członek zarządu w Elemental Strategic Metals z sp. z o.o. z siedzibą w Grodzisku Mazowieckim. To ważna informacja, że firma ma siedzibę w Grodzisku, nie w Zawierciu, co oznacza, że to w Grodzisku firma płaci podatki korporacyjne. Początkowo sądziliśmy, że to kurtuazyjne spotkanie, ale od wejścia zapowiedział, że spotkanie będzie nagrywane.
Nagranie wykonane 20.06.2024
Puściliśmy więc kilka nagrań wykonanych nocą przez mieszkańców ulicy Myśliwskiej. Ci narzekają, że Elemental, choć jeszcze nie w pełni pracuje, to już zatruwa im życie:
-To odgłos od waszej strony, nagrany na ulicy Myśliwskiej od waszej strony. Co u Was tak hałasuje?
Maciej Dudzic: -Trudno mi się odnieść, bo mamy szereg urządzeń, a wszystkie działają w ramach przepisów, norm hałasu. Ten dźwięk, który pan przywołał, przypomina samolot, a nie urządzenie technologiczne z naszego zakładu.
-Z dnia wczorajszego dostałem taki sam film i moim zdaniem nie jest to dźwięk samolotu.
Maciej Dudzic: -Niekiedy może być słyszalny jakiś dźwięk. Pracuję tu na bieżąco i moim zdaniem bardziej słychać ptaki niż urządzenia technologiczne. Mieliśmy okazję gościć panią prezydent Annę Nemś i wiceprezydenta Janikowskiego i sami zwrócili uwagę, że jest bardzo cicho. A to zakład przemysłowy, przyjeżdżają samochody ciężarowe.
-Ale to nie jest odgłos samochodów ciężarowych, tylko jakiś monotonny, jednostajny szum. W nocy -jak mówią mieszkańcy- bardzo uciążliwy.
Maciej Dudzic: -Ja to osobiście kojarzę z samolotem. Zapytał pan o kwestię światła.
-Chyba nie zaprzeczycie, że to nie wasze światła?
Maciej Dudzic: -Zakład jest oświetlony, jak każdy inny zakład przemysłowy. Zdajemy sobie sprawę, że wcześniej tego oświetlenia nie było, jest zaprojektowane z wszelkimi normami. Dotarły do nas m.in. za pośrednictwem pani prezydent, te sygnały (o uciążliwości oświetlenia-red), dlatego mogę zadeklarować, że zmodyfikujemy sposób oświetlenia zakładu, w taki sposób, aby ograniczyć oddziaływanie w kierunku ulicy Myśliwskiej. Ze względów bezpieczeństwa nie jesteśmy w stanie zmniejszyć poziomu światła, natomiast jesteśmy w stanie zmienić ukierunkowanie latarń, tak żeby było to mniej uciążliwe od strony ulicy Myśliwskiej. Zrobimy to w ciągu najbliższych powiedzmy 2 tygodni.
KZ: -Piszecie w materiałach prasowych, że zakład w Zawierciu powstał z„troską o środowisko naturalne” i ma mieć „pozytywny wpływ na lokalną społeczność”. Mieszkańcy ulicy Myśliwskiej, czyli najbliżsi sąsiedzi, mają o Was odmienne zdanie. Na nich Elemental oddziaływuje negatywnie, i nie widzą pozytywów z jego powstania. Mówią o spadku cen nieruchomości, wręcz niemożności sprzedaży domów. Rozmawiałem z mieszkańcami Myśliwskiej nawet wczoraj. Mówią, że 20 temu obiecywano im rozwój dzielnicy mieszkaniowej, wybudowali domy pod lasem. Teraz mają fabryki. 10 lat temu zaprojektowano tu strefę gospodarczą. Wasz zakład jest ostatni, i zdaniem mieszkańców najbardziej uciążliwy. Czy Elemental jest skłonny rozmawiać z mieszkańcami o odszkodowaniach? Czy nawet wykupie domów, tych mieszkańców, którzy nie chcą już tu mieszkać?
Maciej Dudzic: -Elemental jest otwarty na rozmowy z każdym, z mieszkańcami w szczególności. Dotąd nie mieliśmy żadnych sygnałów kierowanych do nas. Chętnie spotkamy się z mieszkańcami, część mieszkańców Zawiercia jest zatrudniona w zakładzie. Spółka ESM wybudowała zakład w strefie przemysłowej, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania, w oparciu o wydane decyzje administracyjne i ta działalność w Zawierciu jest prowadzona w korzyścią nie tylko dla budżetu miasta. Podatek od nieruchomości płacony przez Elemental to około 2,5 mln zł rocznie. Nie liczę tu podatku dochodowego od osób prawnych i fizycznych.
-A mieszkańcy ulicy Myśliwskiej mówią, że zniszczyliście im życie.
Maciej Dudzic: -Rozumiem. Z naszego punktu widzenia: przyszliśmy do miasta, które utworzyło strefę przemysłową, utworzyliśmy 120 dobrze płatnych, atrakcyjnych miejsc pracy. Stąd uważamy, że nasz wpływ na lokalną społeczność, pozytywny wpływ, jest wart zauważenia.
Z dużą przykrością czytając pańskie artykuły zauważyłem, że skupia się pan na negatywnych aspektach naszej działalności. Pomija pan pozytywny wpływ Elementalu na lokalną społeczność, na środowisko naturalne.
-To skupmy się na tym rzekomym pozytywnym wpływie. Sami piszecie, że wartość inwestycji to 600 mln zł. Ponad połowa, 327 mln zł to dotacja z NCBiR (Narodowe Centrum Badań i Rozwoju) Dalej piszecie o 290 mln euro zainwestowanych również w Zawierciu, z czego część do środki z Polskiego Funduszu Rozwoju. Jakby nie liczyć, to wygodzi że to Unia Europejska i Państwo Polskie sfinansowały tę fabrykę, więc również mieszkańcy ulicy Myśliwskiej.
Piszecie o lokalnych korzyściach, że Elemental kupił instrumenty muzyczne i dokładał do wymiany pieców. Komu sfinansowaliście wymianę pieców? Jak wybieraliście tych mieszkańców?
Maciej Dudzic: -Wg zgłoszeń, około 10 rodzin dostało takie dofinansowanie. O ile pamiętam, była o tym informacja na naszej stronie internetowej w roku 2021 i 2022. Może też na stronie miasta.
-Mogę poznać listę mieszkańców, którzy skorzystali z tej pomocy?
Maciej Dudzic: -Nie wiem, czy wyrażą na to zgodę.
-Piszecie, że szkole muzycznej kupiliście instrumenty. Odbieram to jak kupowanie sobie spokoju niewielkim kosztem.
Maciej Dudzic: -A ile pańska redakcja przeznaczyła środków na inicjatywy lokalne?
-Moja redakcja nie zatruwa mieszkańcom życia. To ile przeznaczyliście na instrumenty muzyczne?
Maciej Dudzic: -Około 100.000 złotych.
-Na ulicy Myśliwskiej, naprzeciwko Elemental, mieszka około 30 rodzin, które uważają, że Elemental negatywnie oddziaływuje na ich życie. Część z nich już chciałoby się z tego powodu wyprowadzić, ale albo nie mogą znaleźć nabywców domów, albo widzą duży, nawet 40% spadek cen. Czy Elemental chce rozmawiać o tym rozwiązaniu najlepszy dla mieszkańców, czyli likwidacji mieszkalnictwa na tej ulicy?
Maciej Dudzic: -Ja mam zgoła odmiennie informacje na temat cen nieruchomości w tym rejonie miasta. Mam na myśli okolice ulicy Myśliwskiej i Inwestycyjnej. Ze względu na bliskość składowiska odpadów, te nieruchomości mogą nie być najbardziej atrakcyjnymi nieruchomościami w regionie.
O ile dobrze się orientuję, nieruchomości przy ul. Myśliwskiej mają przeznaczenie mieszkalne i nie są przedmiotem zainteresowania spółki. Spółka prowadzi działalność przemysłową.
-To fakty znane, że to część mieszkalna Zawiercia. Ale ci którzy czują się najbardziej poszkodowani, mogą chcieć się stąd wynieść. Być może z powodu problemów stworzonym mieszkańcom poprzedni prezydent Zawiercia przegrał wybory, mimo tego, że ściągnął do miasta kilka firm. Pozycja nowej prezydent miasta jest o tyle bardziej komfortowa, że nie odpowiada za decyzje miasta z lat 2020-23. Na to liczą mieszkańcy, że teraz władze Zawiercia staną po ich stronie. M. in. w rozmowach z Elemental.
Maciej Dudzic: -Odniosę się jeszcze do strefy zieleni izolacyjnej pomiędzy ulicą Myśliwską, a naszym zakładem. Jest już utworzona, jest obsadzona wg projektu.
-Trawa tam rośnie.
Maciej Dudzic: -Nie tylko trawa. Zieleń potrzebuje trochę czasu, żeby tam wzrostnąć, ale ta zieleń tam jest.
-Nic takiego nie widziałem. Z chodnika widać tylko trawę, wczoraj tam byłem.
Maciej Dudzic: -Z czasem zieleń będzie się rozwijała…
-Co tam jest przewidziane? Drzewa? Krzewy?
Maciej Dudzic: -Tam są już nasadzenia wykonane.
-Jeszcze raz podjadę obejrzeć, bo przy Myśliwskiej kompletnie nic takiego do waszej strony nie udało mi się dostrzec.
Maciej Dudzic: -Rozumiem
-Może wam uschło? Ok. Pojadę jeszcze raz szukać tego pasa zieleni. Dzisiaj zaprosiliście, żeby pokazać zakład. Dowiemy się coś o technologii podczas otwarcia?
Maciej Dudzic: -Nie przewiduję takiej możliwości.
-To co nam pokażecie dzisiaj? Bo zaprosiliście, m.in. dziennikarza Kuriera Zawierciańskiego, żeby pokazać zakład.
Maciej Dudzic: -Nie zapraszamy Pana dzisiaj do odwiedzenia części przemysłowej.
-Co macie do ukrycia? To bardzo ciekawa informacja, że najpierw mnie zapraszacie na otwarcie...
Maciej Dudzic: -Panie redaktorze, zastrzegamy sobie prawo zaproszenie gości…
-Zaprosiliście mnie, a teraz mnie wypraszacie.
Maciej Dudzic: -Nie przewiduję możliwości, abyśmy zwiedzali zakład wspólnie.
-Pan z uśmiechem mnie wyprasza,więc wyjdę.
Maciej Dudzic: -Z uśmiechem odpowiadam na pytania, które pan zadaje. Nie mamy nic do ukrycia. Mamy dzisiaj 250 gości, których zaprosiliśmy. Zastrzega sobie prawo zaproszenia gości, których zaproszenie uważam za stosowne.
-Chce pan na całą Polskę informacji, że jedyna gazeta i portal, które miały odwagę pisać o obawach mieszkańców, związanych z waszą fabryką, została nie wpuszczona na zakład, żeby go zobaczyć, choć wcześniej sami nas zaprosiliście?
Maciej Dudzic: -Zaprosiliśmy licznych przedstawicieli mediów, przedstawicieli instytucji publicznych, samorządów, przedsiębiorców. Natomiast nie chciałbym, abyśmy przechodzili dzisiaj wspólnie przez część technologiczną.
Mieszkańcy Myśliwskiej: Nie odpuścimy!
1 lipca o godzinie 15:00 mieszkańcy ulicy Myśliwskiej, ale też sąsiedzi z całej dzielnicy Marciszów i Kosowska Niwa mają się spotkać z Prezydent Zawiercia Anną Nemś, aby rozmawiać o swojej sytuacji. 3 kwietnia jeszcze do urzędującego Prezydenta Zawiercia Łukasza Konarskiego złożyli petycję w której domagają się wstrzymania dalszych inwestycji w Strefie Aktywności Gospodarczej i konsultacji społecznych dla nowych inwestycji. Piszą: „powstały takie firmy, jak AXA, Lindem, Elemental oraz kolejne, które są w trakcie budowy zakłócające spokój mieszkańcom. Zmagamy się z hałasem, wieczornymi i nocnymi alarmami, ostrym oświetleniem, brzydkim zapachem, zalewaniem oraz zapadaniem się chodników”. Nie było reakcji Prezydenta Konarskiego, a 21 kwietnia w II turze wyborów Prezydenta Zawiercia wygrała Anna Nemś.
-Mieliśmy z nową panią prezydent jedno spotkanie, przyjęła nas, wysłuchała. Na razie nic z tego nie wynika. Może na tym spotkaniu 1 lipca dowiemy się, czy nowe władze miasta staną po stronie, nas, mieszkańców. Taki wielki zakład nie powinien był powstać tak blisko naszych domów. Nasze życie u boku firmy Elemental stało się nie do zniesienia -mówią mieszkańcy Myśliwskiej.
Mieszkańcy ulicy Myśliwskiej za naszą radą dokumentują każdą uciążliwość, zwłaszca nocną. Pierwsze nagrania jeszcze z maja 2024, później z 12.06, 20.06, 22.06, 23.06.2024. I wiele wskazuje, że będą kolejne. Tam gdzie mieszkańcy słyszą monotonny szum docierający od fabryki Elemental, członek zarządu spółki szuka odgłosu samolotu.
To nagranie wykonane 23.06.2024 jest szczególnie ciekawe. Prócz już znanych mieszkańców z każdej niemal nocy szumów, doszło tajemnicze nocne stukanie
O Elemental w Zawierciu pisaliśmy wcześniej:
Napisz komentarz
Komentarze